Wakacje w egzotycznych krajach wiążą się z wieloma wspomnieniami. Jednak nie wszystkie muszą okazać się miłe. Zemsta Faraona czy też biegunka podróżnych to niezwykle częsty problem wśród wczasowiczów. Co jest jego przyczyną? Na czym polega profilaktyka?

Czym jest Zemsta Faraona?

Powyższym mianem określa się dolegliwość dotykającą turystów decydujących się na wyjazd do Afryki, Ameryki Łacińskiej, Azji Południowej bądź Bliskiego Wschodu. Często nazywana też Klątwą Montezumy, ale w medycynie figuruje jako biegunka podróżnych. Ponad 30% osób spędzających wczasy w krajach egzotycznych boryka się z tą przypadłością. Specjaliści wyróżniają trzy postaci biegunki podróżnych:

• łagodną – objawy nie zmuszają chorego do zmiany planu podróży
• umiarkowaną – symptomy są na tyle uciążliwe, że wymagają zmiany dotychczasowego planu wyjazdu
• ciężką – dolegliwości nie pozwalają choremu opuścić pokoju, w stolcu występują ślady krwi (biegunka czerwonkowa)

Oprócz tego Zemstę Faraona klasyfikuje się na ostrą (choroba utrzymuje się nie dłużej niż 2 tygodnie) i przewlekłą (objawy występują co najmniej 14 dni).

Zemsta Faraona – przyczyny i objawy

Biegunka podróżnych jest typową infekcją przewodu pokarmowego, która następuje wskutek zakażenia chorobotwórczymi patogenami. Przeważająca część przypadków Zemsty Faraona jest rezultatem infekcji bakteryjnych, najczęściej spowodowanych przez Escherichia coli. Oprócz nich dolegliwości mogą być wywołane z powodu wirusów lub pierwotniaków. Nierzadko przyczyną choroby jest mieszana infekcja np. bakteryjno-wirusowa.

Głównym symptomem Zemsty Faraona jest oczywiście rozwolnienie, które przeważnie prowadzi do wyjątkowego osłabienia chorego. Ponadto ofiary biegunki podróżnych borykają się z takimi dolegliwościami jak:

• brak apetytu
• gorączka i dreszcze
• bóle i zawroty głowy
• kurczowy ból brzucha
• nudności oraz wymioty
• ból o charakterze mięśniowo-stawowym, zwłaszcza w obrębie kręgosłupa

W niektórych przypadkach w stolcu mogą pojawić się mniej lub bardziej widoczne ślady krwi, co stanowi jawny sygnał do natychmiastowego wdrożenia leczenia.

Leczenie i profilaktyka biegunki podróżnych

Zemsta Faraona jest chorobą o charakterze samoograniczającym, co oznacza, że poprawa stanu zdrowia następuje po kilku dniach – zwykle po osiągnięciu celu zaplanowanej podróży. Największą rolę w przeciwdziałaniu biegunce turystycznej jest profilaktyka. Gros zakażeń patogenami w trakcie wakacji wynika z picia bieżącej wody, która w krajach egzotycznych niezwykle często jest zanieczyszczona. Również kostki lodu dodawane do drinków mogą stanowić siedlisko chorobotwórczych drobnoustrojów. Znacznie bezpieczniejszym rozwiązaniem jest wybór produktów butelkowych ze sklepu.

Podobną ostrożność należy zachować w przypadku jedzenia. Dania zawierające surowe produkty – począwszy od mięs i ryb, przez nabiał, a skończywszy na owocach i warzywach – mogą doprowadzić do zatrucia pokarmowego. Warto więc decydować się na posiłki poddane uprzedniej obróbce termicznej, a wspomniane warzywa i owoce zawsze trzeba przemywać i obierać. Kwestia higieny jest niezwykle istotna w trakcie wyjazdu. Nie można zapominać o myciu rąk przed posiłkiem i po wizytach w toalecie oraz dokładnie czyścić naczynia przed ich użyciem.

W kwestii farmakologii specjaliści rekomendują stosowanie lorepamidu pomocnego w przeciwdziałaniu biegunce i zmniejszeniu liczby wypróżnień. Ponadto zaleca się, aby przed wyjazdem wyposażyć podróżną apteczkę w rifaksyminę, azytromycynę i lewofloksacynę. Dobrym wyborem będzie też zakup węgla leczniczego, probiotyków oraz suplementów z elektrolitami, które sprawdzą się w przypadku dużego odwodnienia.

Bibliografia:

1. Pasternak-Szymanek A. „Biegunka podróżnych – profilaktyka i leczenie według aktualnych rekomendacji.” Zakażenia XXI Wieku 2020, 3(1): 1-6.
2. Kimszal E., Van Damme-Ostapowicz K. „Biegunka Podróżnych.” Pielęgniarstwo Polskie 2016, 2(60): 231-235.
3. Mach T. „Biegunka podróżnych.” Gastroenetrologia Kliniczna 2011, 3(3): 121-126.