Długotrwale utrzymujące się rozwolnienie może stanowić poważne zagrożenie. Biegunka powoduje odwodnienie i utratę cennych elektrolitów, co może doprowadzić do szeregu niebezpiecznych następstw. Warto więc postawić na szybkie przeciwdziałanie – czy taniny wykazują dużą skuteczność w leczeniu biegunki?
Czym są taniny?
Taniny to pochodne fenoli zaliczane do grona garbników wykorzystywanych w garbarstwie. Kwasy taninowe powstają wskutek połączenia cząsteczek fenolokwasów (np. kwasu galusowego) z glukozą. Głównym źródłem tanin są galasy – to specyficzne narośla występujące w obrębie liści, łodyg i korzeni, które powstają wskutek przesadnego rozrostu tkanki roślinnej. Szczególnie obfite w kwasy taninowe (garbnikowe) są galasówki występujące na pączkach dębu, które potocznie określa się mianem dębianek. Oprócz tego naturalnymi źródłami tanin są m.in. łuski owoców granatu, pokrzywa, żurawina, kasztanowiec, kora dębu, liście malin, jeżyn, poziomek i orzecha włoskiego czy kłącze pięciornika.
Zastosowanie tanin w leczeniu biegunek
Kwas taninowy okazał się wartościową substancją do walki z rozwolnieniem, które niejednokrotnie są uwarunkowane przez chorobotwórcze infekcje. Taniny sprawdzają się w przeciwdziałaniu biegunkom z uwagi na silne właściwości denaturujące. Rozkład białek bakteryjnych oraz wiązanie powstających toksyn stanowi jeden z elementów przeciwdziałania zatruciom przewodu pokarmowego. Ponadto dzięki mocnemu działaniu ściągającemu i antyzapalnemu przyczynia się do ochrony błony śluzowej żołądka, a to zapobiega dalszym podrażnieniom i potęgowaniu rozwolnienia. Kwasowi taninowemu przypisuje się również pozytywny wpływ na hamowanie krwawienia ze ścian przewodu pokarmowego np. uwarunkowanego dużymi zmianami zapalnymi i podrażnieniami.
Na rynku aptecznym dostępny jest preparat Taninal, który zawiera białczan taniny. Połączenie kwasu taninowego z białkiem jest nieprzypadkowe. Dzięki temu kwas garbnikowy zostaje uwolniony dopiero w jelitach, co gwarantuje dużą skuteczność terapeutyczną. Co więcej, postać białczanu taniny ma pozytywny wpływ na układ pokarmowy, bo w nawet minimalnym stopniu nie prowadzi do podrażnień i nie prowadzi do upośledzenia motoryki żołądka.
Preparat Taninal występuje w formie tabletek, które są rekomendowane dla dzieci (+4 lata) i dorosłych. Lek należy stosować maksymalnie przez 3 dni – w przypadku braku poprawy i dalszego występowania objawów o niezmiennej intensywności należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą. Taninal może zaburzać wchłanianie innych produktów leczniczych i dlatego warto zachować 2 godziny odstępu przed przyjęciem kolejnego preparatu. Tabletki są dostępne bez recepty. Leki na bazie kwasu taninowego mogą stanowić alternatywę dla węgla leczniczego, który w przypadku dużych cząsteczek bakterii i toksyn może okazać się nieskuteczny w adsorpcji. Taniny są również dobrą opcją dla osób unikających lub niemogących stosować innych leków na biegunki (np. z loperamidem) np. z uwagi na ryzyko występowania reakcji alergicznej lub skutków ubocznych. Działania niepożądane wynikające z użycia białczanu taniny są bardzo rzadkie i zwykle mają charakter nudności.
Taniny – kiedy po nie sięgnąć?
Oprócz typowego rozwolnienia kwas taninowy może być wykorzystany jako wsparcie w rozmaitych chorobach dotyczących układu pokarmowego. Przykładowe wskazania, aby zastosować taniny to:
- zespół jelita drażliwego/SIBO
- nieswoiste zapalenie jelit (NZJ)
- choroba Leśniowskiego-Crohna (Ch. L-C)
- wrzodziejące zapalenie jelita grubego (WZJG)
- mikroskopowe zapalenie jelita grubego (MZJG)
Bibliografia:
- Golonko A., et al. „Kwas taninowy – składnik prozdrowotny czy antyodżywczy?” Postępy Nauki i Technologii Przemysłu Rolno-Spożywczego 2019, 74(3-4): 89-101.
- Sadowska A., et al. „Substancje bioaktywne w surowcach pochodzenia roślinnego i roślinach zielarskich.” Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego 2014, 2: 133-134.
- https://jelito.net/leczenie/bialczan-taniny
- https://www.mp.pl/pacjent/leki/lek/45032,Taninal-tabletki
