Biegunka podróżnych jest najczęstszą chorobą dotykającą osoby podróżujące w rejony tropikalne i do krajów rozwijających się. Chociaż nie stanowi ona poważnego zagrożenia dla zdrowia i zazwyczaj jest łatwa w leczeniu, jej wystąpienie może znacząco uprzykrzyć wyjazd. Warto więc zadbać o profilaktykę i pilnować podstawowych zasad pozwalających na uniknięcie biegunki podróżnych.
Jak objawia się biegunka podróżnych?
Biegunka podróżnych zazwyczaj związana jest z zakażeniem Escherichia coli. Może jednak być też wywoływana przez inne bakterie (Salmonella, Shigella, Campylobacter), wirusy (Norwalk, adeno- i rotawirusy) oraz pierwotniaki (Entamoeba histolytica, Giardia intestinalis, Cryptosporidium parvum). Oprócz biegunki choroba ta charakteryzuje się też występowaniem objawów towarzyszących. Najczęściej są to bóle brzucha, nudności, wymioty, gorączka, niekiedy także krew w stolcu. Problemy te trwają średnio 4 dni, ale w niektórych przypadkach mogą się utrzymywać nawet powyżej miesiąca.
Higiena i mycie warzyw/owoców
Biegunka podróżnych to jedna z „chorób brudnych rąk” powodowanych przede wszystkim przez bakterie i wirusy. Podstawową zasadą profilaktyczną jest więc utrzymywanie wysokiej higieny. Oprócz częstego mycia rąk zadbać należy także o czystość spożywanych pokarmów i napojów. Istotne jest dokładne mycie owoców i warzyw, a w przypadku, kiedy są przygotowywane przez inne osoby – na przykład stołując się w restauracjach – unikanie spożywania ich w formie surowej.
Szczególną uwagę należy zwracać także na jakość wody. Zarówno do mycia zębów, jak i przemywania owoców/warzyw najlepiej używać wody butelkowanej, o zagwarantowanej wysokiej czystości. W restauracjach z kolei warto unikać napojów z dodatkiem lodu oraz dań przygotowywanych z użyciem wody niepoddanej dodatkowej obróbce cieplnej, oraz niepasteryzowanych napojów mlecznych – m.in. lodów.
W przypadku przygotowań do wyjazdów o ekstremalnym charakterze – z ograniczonym dostępem do wody butelkowanej – warto zainwestować w tabletki do uzdatniania wody, filtry osobiste lub zapoznać się z innymi metodami jej oczyszczania.
Zalecane szczepienia
W profilaktyce biegunki podróżnych pomocne mogą okazać się także szczepionki. Wprawdzie nie zapobiegają one popularnym zakażeniom bakteryjnym (Escherichia coli), ale mogą nas ochronić przed groźniejszymi wirusami. Do najważniejszych, przydatnych nawet w Polsce, należą szczepienia przeciwko wirusowym zapaleniom wątroby – WZW A i B. W przypadku krajów tropikalnych i rozwijających się zawsze przed wyjazdem warto skonsultować się z lekarzem medycyny podróży, który doradzi także na temat profilaktyki innych chorób (chociażby malarii). Spodziewać się jednak można zalecenia szczepienia przeciwko durowi brzusznemu, a w niektórych rejonach także przeciwko polio i/lub cholerze.
Flora jelitowa
Biegunki podczas zagranicznych wyjazdów mogą być też reakcją organizmu na nagłą zmianę diety i związane z nią zaburzenia flory jelitowej. Dolegliwości takie mogą pojawić się nie tylko w krajach rozwijających się. Zaburzenia żołądkowo-jelitowe często dotykają osób w trakcie pobytu w krajach wysoko rozwiniętych o diecie mocno odmiennej od europejskiej, np. na Dalekim Wschodzie (m.in. Japonia, Korea, Singapur). W takim przypadku sprawdzić może się profilaktyka z wykorzystaniem probiotyków, pomagających utrzymać równowagę flory jelitowej. Należy tu jednak pamiętać o rozpoczęciu przyjmowania probiotyku jeszcze w domu, na kilka dni przed wyjazdem. Nawet jeśli regularnie stosowany probiotyk okaże się niewystarczający, aby uniknąć biegunki, jego dalsze przyjmowanie może być korzystne dla złagodzenia objawów choroby i skrócenia czasu zdrowienia.
Bibliografia:
