Co to jest biegunka?
Biegunka to oddawanie stolca o nadmiernie luźnej konsystencji – wodnistego, półpłynnego lub płynnego – ze zwiększoną częstotliwością, czyli minimum trzy razy dziennie. Niemniej warto zaznaczyć, że zakres częstości wypróżnień jest dla każdego indywidualny, jednak znaczna większość społeczeństwa krajów rozwiniętych wypróżnia się 1-3 razy dziennie.
RODZAJE BIEGUNKI
Biegunka ma różne podłoża i mechanizmy. Na ich podstawie można wyróżnić:
- biegunkę osmotyczną, która wynika z niemożności wchłonięcia nadmiernej ilości substancji zatrzymujących wodę w jelicie;
- biegunkę zapalną, wywołaną uszkodzeniem nabłonka jelitowego, najczęściej w skutek choroby;
- biegunkę wydzielniczą, wynikającą z silnym wydzielaniem do jelita dużych ilości soli oraz wody.
Osoby cierpiące z powodu biegunki często mają co najmniej dwa z wyżej wymienionych mechanizmów.
PRZYCZYNY BIEGUNKI
Istnieje wiele przyczyn powstawania biegunki. Wśród najważniejszych wyróżnia się następujące czynniki:
- wirusy przenoszone drogą kropelkową lub znajdujące się na spożywanych produktach lub w wodzie;
- bakterie obecne w pożywieniu lub w wodzie;
- produkty metabolizmu bakterii – enterotoksyny – występujące m.in. w lodach;
- antybiotykoterapia;
- nadmierna dawka leków przeczyszczających;
- spożycie niektórych produktów spożywczych np. mlecznych, przez osoby cierpiące na niedobór laktazy;
- nadmierne spożycie fruktozy lub sorbitolu, najczęściej w postaci słodzików;
- spożycie substancji toksycznych, np. trujących grzybów, alkoholu.
Osoby cierpiące z powodu biegunki często mają co najmniej dwa z wyżej wymienionych mechanizmów.
CO JESĆ GDY MASZ BIEGUNKĘ?
Biegunka ma różne podłoża i mechanizmy. Na ich podstawie można wyróżnić:
Najważniejszym zaleceniem w trakcie biegunki jest odpowiednia podaż płynów, której celem jest zapobieganie odwodnieniu. Należy zrezygnować z kawy, mocnej herbaty i oczywiście alkoholu, gdyż mogą one sprzyjać dalszemu odwodnieniu.
W trakcie biegunki warto komponować dietę w oparciu o poniższe produkty:
- ryż biały lub kleik ryżowy;
- pieczywo pszenne jasne;
- gotowana marchew;
- mus z jabłek lub marchewki;
- makaron;
- banany.
- Produkty te są ubogie w błonnik a dodatkową zawierają pektyny, które łagodzą objawy biegunki. Należy natomiast unikać:
- pieczywa razowego;
- surowych owoców i warzyw;
- płatków owsianych;
- tłustego mleka;
- ostrych przypraw;
- orzechów;
- czekolady.
ZAPOBIEGANIE BIEGUNCE
Niestety biegunce bardzo często nie da się zapobiec. Niemniej istnieje kilka wskazówek, których warto przestrzegać, aby zminimalizować ryzyko jej rozwoju.
- Nie spożywaj potraw, na które masz nietolerancję – np. nie należy spożywać produktów mlecznych, gdy mamy niedobór laktazy;
- W krajach o gorącym klimacie pij tylko przegotowaną albo butelkową wodę;
- Zawsze myj warzywa i owoce przed spożyciem;
- W trakcie antybiotykoterapii stosuj produkty probiotyczne, które przywrócą prawidłowy skład i równowagę florze bakteryjnej.