Przesadne spożycie alkoholu nie tylko powoduje mocnego kaca. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że nadmiar alkoholu doprowadzi do problemów z przewodem pokarmowym. Przykładem takiej niedogodności jest biegunka alkoholowa. W jaki sposób należy przeciwdziałać rozwolnieniu po wypiciu alkoholu?

Dlaczego alkohol powoduje biegunkę?

Przede wszystkim należy zaznaczyć, że biegunka jest zazwyczaj rezultatem długotrwałego lub przesadnego spożycia alkoholu. Alkohol sam w sobie jest substancją toksyczną, a jego duże ilości skutkują mniej lub bardziej uciążliwym stanem zatrucia. Toksyczny wpływ alkoholu jest szczególnie odczuwany przez układ pokarmowy. Wypijany alkohol prowadzi do uszkodzenia enterocytów współtworzących błonę śluzową wyściełającą przewód pokarmowy. Zadaniem enterocytów jest wydzielanie enzymów, które przyczyniają się do trawienia składników pokarmowych dostarczanych wraz z posiłkami. To właśnie dzięki enterocytom organizm ma możliwość wchłaniania i przyswajania składników odżywczych. Uszkodzenie enterocytów przez alkohol prowadzi do upośledzenia procesu trawienia i wchłaniania związków odżywczych, a to skutkuje rozwojem rozwolnienia.

Niemniej jednak warto też dodać, że destrukcyjny wpływ alkoholu nie dotyczy wyłącznie enterocytów. Niekorzystne oddziaływanie dotyczy też flory jelitowej, która ulega ilościowemu zubożeniu. Zmniejszenie liczby pożytecznych bakterii może skutkować zespołem rozrostu bakteryjnego w jelitach (tzw. SIBO).

Nie można też zapominać, że alkohol intensyfikuje perystaltykę jelit. Nasilenie kurczliwości mięśni jelitowych sprawia, że przesuwanie treści pokarmowej jest szybkie – równocześnie organizm nie jest w stanie dostatecznie szybko i skutecznie wchłaniać zawartej wody. Rezultatem tego jest znaczne upłynnienie masy kałowej, która zostaje wydalona wraz z pozostałą i niewchłoniętą ilością wody.

Objawy biegunki po alkoholu

Podobnie jak w innych formach rozwolnienia, tak samo i biegunka po alkoholu powoduje wzmożenie częstotliwości defekacji oraz wyraźne rozluźnienie struktury stolca. Biegunce alkoholowej często towarzyszą takie niedogodności jak ból brzucha, dolegliwości bólowe jelit, uczucie pieczenia w żołądku, brak apetytu, osłabienie, ból głowy i złe samopoczucie – niejednokrotnie symptomy te mogą być po prostu rezultatem dużego kaca, który towarzyszy rozwolnieniu.

Biegunka alkoholowa może mieć postać ostrą (trwa kilka dni) lub przewlekłą (trwa około 2 tygodni). W obu przypadkach rozwolnienie stwarza ryzyko nadmiernego odwodnienia organizmu, co może powodować m.in. zwiększoną suchość skóry i jamy ustnej, zmniejszone oddawanie moczu, nasilenie pracy serca czy mimowolne skurcze mięśni i drganie powiek. Warto pamiętać, że podczas biegunki zostaje wydalona duża ilość wody, a wraz z nią cenne elektrolity.

Jak zapobiegać biegunce po alkoholu?

Kluczową rolę odgrywa prawidłowe nawodnienie organizmu. Podczas spożycia alkoholu należy zadbać o regularną podaż płynów, co stanowi skuteczny sposób przed nadmierną utratą wody i wspomnianych elektrolitów. Często poleca się sięgnąć po napoje izotoniczne lub roztwory wodno-elektrolitowe, które z łatwością można zakupić w aptece.
Równie istotną funkcję pełni mikrobiota. Oprócz zdrowej i zbilansowanej diety należy zadbać o optymalną, lecz nieprzesadną, podaż błonnika, który stanowi pożywkę dla bakterii jelitowych. Ponadto zalecane jest sięgnięcie po preparaty probiotyczne, zwłaszcza te zawierające szczepy Lactobacillus i Bifidobacterium.
Jednak najskuteczniejszym sposobem jest ograniczenie alkoholu do minimum – zarówno pod kątem wypijanej ilości, jak i regularności spożycia.

Bibliografia:

1. Reddy NK., Singal A., Powell DW. „Alcohol-related diarrhea.” Diarrhea: Diagnostic and Therapeutic Advances 2011: 379-392.
2. Bujanda L. „The effects of alcohol consumption upon the gastrointestinal tract.” The American Journal of Gastroenterology 2000, 95(12): 3374-3382.
3. Chiba T., Phillips SF. „Alcohol-related diarrhea.” Addiction Biology 2000, 5(2): 117-125.